vrijdag 28 december 2007

Trifle

(verschenen op Smaakpraat, weblog van het magazine Smaakwereld, december 2006)




Nog een paar dagen voor kerstmis. Deze week zag ik een oude kerstaflevering van The Sopranos, waar psychiater Jennifer Melfi met haar karakteristiek gevoel voor ironisch understament zegt: "I call it Stressmas." En hoewel ik me elk jaar voorneem me niet gek te laten maken, ben ik zelf ook al ten prooi gevallen aan het maken van eindeloze boodschappenlijstjes, zorgen over ruzie aan de kersttafel, cadeautjes voor iedereen, en is er straks wel genoeg wijn in huis?
Voor wie nog geen definitieve beslissing over het kerstmenu genomen heeft, heb ik in ieder geval een gouden tip voor het kerst-toetje: trifle.
Het is niet moeilijk, je kunt het van tevoren klaar maken, en de schaal op tafel zetten zodat iedereen zichzelf kan opscheppen – een groot voordeel, want als je net als ik met kerst graag vroeg met borrelen begint, ben je als het tijd is voor het toetje niet meer opgewassen tegen ingewikkeld opgemaakte borden.

Trifle betekent zoiets als luchtig niemendalletje, en het is eigenlijk een raadsel waarom dit dessert, opgebouwd uit laagjes cake, fruit, custard en room, doordrenkt van alcohol en barstend van calorieën, die naam heeft gekregen. Maar de eerste Engelse, 18e eeuwse trifles bestonden uit niet meer dan room en cake, en werden misschien bedacht door zuinige koks die iets wilden doen met restjes koek en zuivel, en dit met (valse) bescheidenheid een trifle noemden. Het fruit kwam veel later - en daarmee werd het toetje ook pas echt populair. Eind 19e eeuw stonden er maar liefst 11 trifle recepten in een Engelse culinaire encyclopedie, waaronder een hartige variant – wie had gedacht dat de doperwtjes-en-gehakt-trifle die Rachel klaarmaakte in de Friends Thanksgiving aflevering uit 1999, zo'n illustere voorganger had?

De klassieke componenten van trifle zijn cake, alcohol, fruit, custard en room. En hoewel je voor de cake best een kant en klaar exemplaar kan kopen, raad ik je aan de custard zelf te maken. Serveer de trifle in een grote, glazen schaal, of voor een extra dramatisch toetje, in een brede glazen vaas, of, als je het wat eleganter wilt aanpakken, in individuele whisky- of zelfs wijnglazen.

Voor 12 personen:
1 roombotercake, zelf gemaakt of van een goede bakker, minstens 1 dag oud
ca. 6-7 eetlepels alcohol: amaretto, cognac, zoete muscaat wijn, sherry…
6 eidooiers
300 ml. volle melk
300 ml. slagroom
75 gram suiker
fruit: de trifles op de foto zijn gemaakt met stoofpeertjes. Ook heerlijk: kersen op siroop, bosvruchten (bevroren te koop bij de supermarkt), kweeperen, een combinatie van aardbeienjam en bananen… zet je fantasie aan het werk!
500 ml. slagroom
2 eetlepels suiker
amandelen, pistachenoten, kerstchocolaatjes, of wat je maar wilt, om te garneren

Maak de custard: klop de eidooiers los in een kom met de suiker. Verhit de melk en room in een pan tot het warm is (maar niet kookt). Giet dit, al kloppend met een garde, bij de dooiers. Giet het mengsel terug in de pan en laat op heel laag vuur, al roerend, dik worden. Dit duurt ca. 10 minuten. kom niet in de verleiding het vuur hoger te zetten, voor je het weet heb je slagroom-roerei (als dat toch gebeurt, zet de staafmixer in de custard en zeef hem. Perfect zal hij niet meer worden, maar hij is nog steeds lekker!)
Bekleed je schaal met plakjes cake. Leg ze ook een beetje tegen de zijkant, dat ziet er straks mooier uit. Besprenkel met de alcohol. Als je cake erg droog is, heb je misschien meer alcohol nodig. Leg het fruit erop (uitgelekt als je fruit uit blik gebruikt) en giet dan de afgekoelde custard erover. Dek af en laat een nachtje in de koelkast staan.
Vlak voor het serveren, klop je de overgebleven slagroom lobbig met de suiker. Schep in mooie golven op de custard, en versier met nootjes, kerstsnoepjes, wat dan ook.

Voor een heerlijke variatie: roer 150 gram gesmolten witte chocolade door de custard voor hij afgekoeld is.